Królowa przypraw – kardamon.
Jest jedną z droższych – obok wanilii i szafranu – przypraw świata, od wieków używaną także w medycynie i uważaną za afrodyzjak. To królowa przypraw, obok króla przypraw czarnego pieprzu. Jego tajemniczy zapach jest trudny do opisania, ale wspaniale pobudza wyobraźnię. Ma łagodny aromat i intensywny korzenny smak z wyraźną nutą kamfory, eukaliptusa, lekko cytrynowo-pieprzową nutą i jeszcze czegoś nieuchwytnego. Czarny kardanom posiada świeży, silny aromat, ale także z nutą dymu wędzarniczego. Każdej potrawie nada niezwykły, orientalny posmak, ale najciekawiej smakuje z kawą, herbatą i czekoladą. Nasiona kardamonu można stosować w całości, rozdrobnione lub zmielone.
Kardamon malabarski to gatunek byliny należący do rodziny imbirowatych. Posiada wiele synonimów: kardamon cejloński, długi, indyjski, jawajski, zwyczajowo nazywany jest po prostu kardamonem. Występuje w stanie dzikim na Półwyspie Indyjskim i na Cejlonie, Chinach i Indonezji. Najpopularniejsze odmiany: indyjski, nepalski, chiński.
Najczęściej można spotkać jego dwa rodzaje: zielony (Elettaria cardamomum) i czarny (Amomum subulatum). Kardamon zielony (prawdziwy) pochodzi z Indii i Sri Lanki, a czarny – z Himalajów. Najczęściej sprzedaje się je w postaci całych owoców, ponieważ wyłuskane z nich i zmielone nasiona szybko tracą smak i aromat. Kardamon czarny ma owoce brunatnego koloru, duże, osiągające nawet trzy centymetry długości. Owoce zielonego kardamonu są oczywiście zielone i dużo drobniejsze. Oba mają drobne, czarne nasiona, które są wykorzystywane jako przyprawa. Kardamon zielony pachnie orientalnie, pikantnie i słodko, podczas gdy czarny ma w swoim aromacie wyczuwalną cierpkość i świeżość. Biały Hindusi dodają do deserów.
Kardamon rośnie w lasach tropikalnych na wysokości od 800 do 1500 metrów n.p.m., w wilgotnych miejscach, dorasta do 4-5 metrów. Dojrzewa przez trzy lata, a później owocuje przez 10-15 lat. Jego uprawa jest czasochłonna i droga. Owoce zbiera się jesienią, między październikiem a grudniem, podczas suchej pogody, zaraz przed tym, jak zaczną się otwierać. I właśnie dzięki temu nie popękają w trakcie suszenia. Zgodnie z tradycją suszy się je na słońcu lub w specjalnych suszarniach.
Aromat tej rośliny był doceniany już w starożytności. Palony kardamon wykorzystywano jako kadzidło podczas rytualnych ofiar dziękczynnych. Egipcjanie produkowali z niego perfumy. Grecy i Rzymianie mieszali go z woskiem, którym napełniali muszle wpinane później we włosy i ubranie. Dzisiaj także stanowi dodatek do perfum, zwłaszcza męskich.
Kardamon jest składnikiem wielu indyjskich mieszanek przyprawowych, jak curry czy garam masala. Jest on na tyle intensywny, że nawet niewielka ilość przyprawy dodaje wyrazistości mdłym potrawom. Jest używany zarówno do dań słodkich, jak i wytrawnych. Poprawia smak mięsa, ryb, gulaszów, pieczeni czy pasztetów. Ulepsza smak zup – grochowa, fasolowa, rosół, potraw z mięs i ryb, gulaszu, naleśników, ciast, szczególnie jabłkowych i dyniowych. Nada też inny charakter znanej surówce z jabłek i marchewki.
Stosuje się go także do produkcji alkoholi: wódek i likierów.
Jest niezwykle delikatną przyprawą. Powinniśmy kupować ją w całości i dopiero bezpośrednio przed podaniem rozłupywać ziarna. W przeciwnym wypadku można szybko stracić jego właściwości aromatyczne. Zawiera błonnik, wapń, żelazo, magnez.
W krajach arabskich nadal dodaje się go do kawy. Można do zaparzania użyć kardamonu mielonego lub przy dzióbku czajniczka umieścić całe ziarna lub owoce, żeby przepływająca kawa nabrała kardamonowego aromatu. Poczęstunek w formie kawy z kardamonem oznacza wyraz radości z wizyty i jest dla gości dużym zaszczytem.
Kardamon:
– brak apetytu (indyjska ajurweda),
– zaburzenia łaknienia,
– środek na problemy związane z przewodem pokarmowym,
– pomocny przy astmie,
– zapalenie oskrzeli,
– przeciwdziała zapaleniom jamy ustnej,
– wspomaga wchłanianie pokarmów,
– antidotum przy jadowitych ukąszeniach i użądleniach,
– wzmacnia organizm (medycyna chińska)
– łagodzi smak lekarstwa,
– poprawia przemianę materii, zaburzenia trawienia
– ma właściwości antyseptyczne,
– odświeża oddech,
– usuwa skutki spożycia nadmiernej ilości czosnku czy alkoholu,
– środek pobudzający,
– w stanach wyczerpania czy zniechęcenia,
– w bólach reumatycznych,
– zapobiega rozwojowi wirusów,
– działanie moczopędne,
– w łagodzeniu gazów,
– w leczeniu kolek, skurczów.
– napotnie,
– poprawia krążenie krwi,
– wzmaga akcję serca,
– usprawniają krążenie mózgowe,
– właściwości przeciwbólowe,
– astma,
– ból głowy,
– nieżyt układu oddechowego,
– kaszel,
– pomocny w zapobieganiu raka jelita grubego.
Kardamon to afrodyzjak. Zwłaszcza jak się poda z nim kawę lub czekoladę. Dla nastroju można użyć kardamonowego olejku aromatoterapeutycznego, pozwalając, żeby napełnił pomieszczenie orientalnym aromatem. Można też wymieszać kilka jego kropel z olejkiem do masażu. Jego energia przynosi nadzieję i rozwiązania nabrzmiałych problemów; inicjuje ruch, odzwierciedla stabilność, pewność i radość życia. Olejek wcierany w skórę rozgrzewa i znieczula, hamuje świąd. Może być zastosowany do masażu przeciwreumatycznego oraz przy przeziębieniach i grypie.
Napar kardamonowy na mleku z miodem wzmacnia fizycznie i psychicznie, dlatego warto go wypróbować przy wyczerpaniu i osłabieniu w przebiegu chorób zakaźnych oraz po większym wysiłku. W przeziębieniu należy wcierać w stopy, klatkę piersiową i plecy olejek kardamonowy. Rozszerzając tchawicę i oskrzela ułatwia oddychanie.
Napar: 1 łyżeczkę świeżo zmie
lonych nasion kardamonu zalać szklanką gotującej się wody i pozostawić do zaparzenia na około 10 -15 minut. Napar ten powinien być pity trzy razy dziennie. Przy wzdęciach, gazach, braku apetytu, należy pić ziołowy napar pół godziny przed posiłkiem.
Kawa według Pięciu Przemian. Kwaśny należy do przemiany Drzewa, gorzki to żywioł Ognia, słodki należy do przemiany Ziemi, ostry – Metalu, a słony to przemiana Wody. Woda. Kawa, miód, cynamon, imbir, gałka muszkatołowa, goździki, kardamon, cytryna, sól.
Zagotować wodę, zmniejszyć ogień i wsypać kawę, wymieszać. Pogotować na małym ogniu chwilkę, dodać miód i cynamon, wymieszać, dodać resztę przypraw, wymieszać. Podlać odrobiną zimnej wody (lub wsypać kilka ziarenek soli), zamieszać, dodać kilka kropel soku z cytryny. Zamieszać. Wypić gorące.
Jeżeli chce się zachować właściwości miodu: po zimnej wodzie dodać cytrynę, trochę kawy i dopiero miód.
Nie ma kawy bez porcelany. Prawdziwa porcelana nie zmienia smaku gorących napojów i nie powoduje wytrącania się szkodliwych substancji. Filiżanki powinny być wykonane z cienkiej porcelany o krągłych kształtach, brzegi naczynia rozchylały się ku górze, bo zapewnia to swobodne uwalnianie się aromatu.
Inny przepis na Kawę wg Pięciu Przemian:
O: 2,5 l wrzącej wody
O: 5 łyżek kawy
O: 1 łyżka kakao
Z-M:1 łyżeczka cynamonu
M: 1 łyżeczka kardamonu
Sposób wykonania:
Do wrzącej wody dodać kawę i kakao (O), zagotować, dodać cynamon (Z-M) i kardamon (M). Gotować 3-5 min. Spożywamy : z ciastem daktylowym bez słodzenia
Grzaniec
Aby rozgrzewał prawidłowo, trzeba zakręcić kółko od ognia do ognia.
litr wina, miód, płaska łyżeczka goździków, 1/2 płaskiej łyżeczki cynamonu, 50-100-tka wódki, kieliszek zimnej wody, kilka ziarenek soli, otarta skórka z cytryny lub pomarańczy (wyszorowanej), sok z cytryny, łyżka wrzątku lub jeszcze więcej wina.
Podgrzać wino, a następnie dodać miód. Wsypać przyprawy i wlać wódkę. Podgrzewać bardzo wolno, nie doprowadzając do wrzenia. Dodawać resztę składników, po każdym z nich wszystko zamieszać.
Pić gorące.
To się nie mieści w głowie! Dzięki masażyście Śląska Jarosławowi Szandrocho (37 l.) krwiaki na ciałach wrocławskich piłkarzy znikają błyskawicznie. Czyni to za pomocą pijawek lekarskich.
Jak ‘działa’ pijawka?
