Wielu z nas często ma podobne doświadczenie – wracamy z pracy zmęczeni, bolą nas mięśnie, boli nas głowa, nie mamy już sił na nic poza snem, chociaż i w tym stres może nam przeszkodzić.
To właśnie stres jest przyczyną wielu schorzeń, które próbujemy leczyć domowymi sposobami: bóle brzucha i nadbrzusza spowodowane kłopotami trawiennymi, napięcia mięśni i przemęczenie po intensywnym wysiłku fizycznym i intelektualnym, wyczerpanie, bóle pleców. Osoby, które pracują w pozycji stojącej narzekają nie tylko na ból pleców, ale również nóg, kierowcy często nie zdają sobie sprawy, że ich postawa może być przyczyną późniejszych dolegliwości.
Dlatego tak ważne jest aby plecy były wyprostowane a kręgosłup był utrzymywany w swoim naturalnym „esowatym” (S) kształcie. Osoby pracujące przy biurku z pochyloną głową narzekają na bóle głowy, szyi i napięcie mięśni. Głowa przeciętnego człowieka waży około 4-5 kg, taki ciężar musi utrzymywać nasz kark i jego mięśnie. Gdy przechylamy głowę do przodu lub na boki przez dłuższy czas, mięśnie się napinają i powodują ból. Takich przykładów z życia wziętych można wymieniać wiele.
Pamiętajmy jednak, że tabletka przeciwbólowa lub nasenna nie jest dobrym rozwiązaniem. W podobnych sytuacjach cuda może zdziałać masaż. Techniki liczące tysiące lat i sprawne dłonie masażysty przyniosą nam ulgę. Podczas masażu najważniejsze jest rozluźnienie, wtedy masaż na pewno nas odpręży, przyniesie ulgę i doda sił.
Masaż przyda się nam szczególnie gdy chcemy się odstresować, dla dobrej kondycji, potrzebujemy rekonwalescencji,leżymy przez dłuższy czas w łóżku, a więc aby zapobiec odleżynom. Wskazaniami do masażu klasycznego są również nerwice czy otyłość. Poszczególne wskazania możemy podzielić według układów organizmu człowieka. I tak więc w schorzeniach narządów ruchu masaż wskazany jest w stanach pourazowych, a więc po wszelkiego rodzaju stłuczeniach, zwichnięciach i skręceniach, oraz zmianach narządu z przeciążenia, gdy jesteśmy w stanach pooperacyjnych narządów ruchu. Wskazaniem są także przypadki po zdjęciu opatrunku gipsowego celem usunięcia lub rozciągnięcia zrostów oraz poprawy krążenia, choroby kości i stawów przebiegające z przykurczami stawowymi, stany po przewlekłym zapaleniu narządów ruchu (stawów, mięśni, więzadeł i torebek ścięgnistych), a także zmiany w następstwie procesu zwyrodnieniowego i wady wrodzone oraz zaburzenia rozwoju narządów ruchu. Natomiast jeśli chodzi o skórę, masaż zaleca się w zaburzeniach odżywczych skóry, w odmrożeniach, chorobach naczyń krwionośnych i limfatycznych, a także w celach kosmetycznych i celach rozmiękczenia blizn pooperacyjnych i zrostów powstałych po infekcjach domięśniowych. W schorzeniach układu krążenia wskazania obejmują stany obniżonego ciśnienia krwi, choroby obwodowych naczyń krwionośnych, niewydolność krążenia (celem ułatwienia odpływu krwi żylnej i chłonki z kończyn dolnych, stany po przebytych zapaleniach żył kończyn dolnych. Bardzo duże znaczenie ma masaż dla układu mięśniowego. Wskazany jest przede wszystkich w celu zapobiegania i leczenia zaników mięśniowych spowodowanych bezczynnością (np. długotrwałe przebywanie w łóżku), także przy występowaniu zaników mięśniowych pochodzenia neurogennego np. porażenia, niedowłady. Masaż pomaga też w stanach pourazowych mięśni takich jak zmiażdżenia, przewlekłe stany zapalne mięśni. Stosuje się go, aby rozluźnić napięcie mięśni, przy likwidacji skurczów błony mięśniowej naczyń krwionośnych, w celu pobudzenia mięśni gładkich narządów wewnętrznych (poprzez masaż powłok brzusznych wpływa na czynność tych narządów. Należy jeszcze wymienić wskazania do masażu przy chorobach układu nerwowego, są to: porażenia, niedowłady pochodzenia neurogennego, przewlekłe zapalenie nerwów, nerwobóle, zapalenie splotów nerwowych, zespół wypadnięcia krążka międzykręgowego, stany po urazach ośrodkowego układu nerwowego, choroby mózgu i opon mózgowych, choroby naczyń krwionośnych mózgu, przebiegające z niedowładem lub porażeniem mięśni.
Wszystkie wymienione wskazania dotyczą masażu klasycznego. Nie możemy jednak zapomnieć, że są takie choroby i schorzenia, w których nie można wykonywać masażu klasycznego ani żadnego innego. Głównymi przeciwwskazaniami są więc przede wszystkim choroby przebiegające z wysoką temperaturą ciała – powyżej 38°C, masaż może wpłynąć na wzrost temperatury, ponieważ zwiększa krążenie krwi i pobudza pracę mięśni; krwotoki lub możliwość wystąpienia, stany zapalne (ostre, podostre), przerwanie ciągłości skóry w miejscu masażu, wczesny okres po złamaniach, skręceniach, zwichnięciach, zapalenie szpiku kostnego z przetokami. Należy unikać masażu także przy wszelkiego rodzaju zmianach dermatologicznych w miejscu masażu np. łuszczyca, owrzodzenie, wypryski), przy świeżych zakrzepach, chorobach krwi np. hemofilii, niewyrównanych wadach serca, chorobach zakaźnych, tętniakach. Inne przeciwwskazania to ciąża patologiczna,nowotwory złośliwe i niezłośliwe, żylaki podudzia i uda. Trzeba również zapamiętać, że nie stosuje się masażu powłok brzusznych gdy występują choroby wrzodowe z krwawieniem (żołądka, dwunastnicy), choroby jelit z owrzodzeniem i krwawieniem, stany zapalne dróg żółciowych, kamica nerkowa i wątrobowa.
Przy niektórych stanach chorobowych zaleca się stosowanie masażu leczniczego (segmentarnego), gdyż działa on głębiej niż masaż klasyczny czy relaksacyjny, dlatego efekty powinny być widoczne szybciej. Przeciwwskazania do tego rodzaju masażu pokrywają się z przeciwwskazaniami do masażu klasycznego. Również wskazania do masażu leczniczego częściowo zgadzają się z wskazaniami, które wymieniłam wcześniej. Chciałabym jednak je uzupełnić. Otóż masaż leczniczy (oprócz wyżej wymienionych wskazań) zaleca się w chorobach zwyrodnieniowych stawów i więzadeł kręgosłupa, przy zaburzeniach odżywczych kości, przykurczach stawowych, reumatoidalnym zapaleniu stawów, zaburzeniach funkcji tkanki łącznej, zaburzeniach gruczołów wydzielania wewnętrznego. W chorobach układu krążenia takich jak: stwardnienie tętnic obwodowych, choroba Reynauda, choroba Bergera, przewlekłe stany zapalne mięśnia sercowego, zespół płucno-sercowy w okresie pełnej wydolności krążenia, czynnościowe zaburzenia pracy serca, stwardnienie tętnic w cukrzycy, początkowa faza sklerotyzacji naczyń wieńcowych, samorodna sinica kończyn, kurczowe zwężenie żył odprowadzających, guzkowate zapalenie żył, żylaki (powyżej miejsc występowania). Jak już wspomniałam masaż leczniczy ma działanie głębsze dlatego stosuje się go również w chorobach narządów wewnętrznych takich jak czynnościowe zaburzenia i przewlekłe choroby narządów wewnętrznych, zaburzenia napięć ścian narządów wewnętrznych, stany po bakteryjnych zapaleniach narządów wewnętrznych nie wymagające interwencji chirurgicznej, zaburzenia czynności wydzielniczej narządów wewnętrznych.
Jak widać masaż nie musi być tylko i wyłącznie sposobem na relaks, chociaż w dzisiejszych czasach, kiedy żyjemy w ciągłym biegu, jest on również bardzo, bardzo ważny i naprawdę warto się czasem zatrzymać i zafundować sobie dużą dawkę odprężenia jakim może być masaż. Pamiętajmy jednak, że ma on większe znaczenie i odpowiednio stosowany wpływa na nasze zdrowie.
mgr Małgorzata Papała Śliwa
masażysta.
www.elemiah.pl
Bibliografia
- Magiera L., Klasyczny masaż leczniczy, wydawnictwo „Bio-styl”,Kraków, 2008
- Magiera L., Kasperczyk T., Segmentarny masaż leczniczy, wydawnictwo „Bio-styl”, Kraków, 2007
- Horn H.J., Masaż leczniczy dotyk, wydawnictwo H. Bauer sp. z.o.o. Klub dla Ciebie, Warszawa, 2000
